خبرهای جدید از مالیات بر عایدی سرمایه

به گزارش سیپکس ، مالیات بر عایدی سرمایه که قرار است از سود خرید و فروش در حوزه های بازار خودرو، مسکن، ارزهای خارجی، طلا و سکه حاصل شود، سازمان امور مالیاتی نرخ و میزان آن را از صفر تا 40 درصد (بسته به مدت نگهداری ملک یا کالای مزبور یا میزان نوسان بهای آن) تعیین می کند.

سیپکس در خبری نوشت:طرح مالیات بر عایدی سرمایه، اردیبهشت ماه 1402 در مجلس شورای اسلامی تصویب و مقرر شد در صورت اجرای آن، هر شخص مکلف به پرداخت مالیات، به واسطه تفاوت میان قیمت خرید و فروش دارایی خود باشد.

ین طرح، هنوز در مرحله تصویب قرار دارد و به قانون تبدیل نشده است. با این وجود، همواره بحث های گوناگونی پیرامون آن صورت گرفته و ابهامات زیادی در مورد آن وجود دارد.

مالیات بر عایدی سرمایه فقط در زمان فروش دارایی ها دریافت می شود؛ به عبارت بهتر، تمام دارایی هایی که پتانسیل واسطه گری و کسب سود در آن ها وجود دارد، مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می شود. اما مالک سرمایه، تا زمانی که دارایی ها را در اختیار دارد مشمول پرداخت این مالیات نمی شود.

نحوه اجرای طرح مالیات بر سرمایه

طراحی بستر اجرایی مالیات بر عایدی سرمایه به عهده سازمان امور مالیاتی و تدوین قانون این مالیات بر عهده مجلس شورای اسلامی است. البته هنوز شرایط ساز و کار این قانون و اجرایی شدن آن در کشور فراهم نیست و بایستی مسیولان مربوطه اقدامات مورد نیاز را برای ثبت خرید و فروش فراهم کنند.

هنوز تکلیف نحوه دقیق پرداخت این مالیات مشخص نیست؛ با این حال، اگر این طرح به تصویب نهایی برسد برای پرداخت آن، مودیان مشمول مالیات بایستی از طریق سامانه و با استعلام پرونده مالیاتی خود از طریق سازمان امور مالیاتی کشور، قبض های مالیاتی خود را مشاهده و بر اساس آن، پرداخت کنند.

برای پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه، بازه های زمانی تعیین شده پرداخت مالیات، اهمیت فراوانی دارند. هر چه بازه زمانی خرید و فروش کوتاه تر باشد، مالیات بیشتر است و این نوع مالیات بر اساس روش پلکانی عمل می کند.

علاوه بر این، اگر در یک بازه زمانی تمام معاملات شما با ضرر همراه باشند، میزان ضرر شما در حساب معاملاتی اعمال شده و از سود دوره بعدی کم می شود. به بیان دیگر، در دوره بعدی به همان میزان می توانید از معافیت مالیاتی، بهره مند شوید.

مورد دیگر اینکه، این مالیات را می توان بر اساس اصل منفعت دانست. مثلا افرادی که از یک معامله دارایی، سودی کسب نکرده باشند و هدف آن ها تقاضای مصرفی خرید و فروش باشد، مشمول پرداخت این مالیات نمی شوند.

چه کسانی مشمول پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه هستند؟

اتخاذ رفتار سوداگرانه توسط افراد، نقش اساسی در افزایش جهشی قیمت اقلام در بازه های زمانی مختلف دارد و به طورکلی افرادی مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می شوند که در فعالیت های اقتصادی غیر مولد مانند خرید و فروش مسکن، خودرو، طلا و ارز، مشغول هستند.

سفته بازی در بازارهای مورد اشاره، قیمت این اقلام را افزایش و تامین نیاز مصرفی مردم را با مشکل روبرو ساخته و جامعه هدف این طرح بیشتر بازار سوداگری و سرمایه است.

در این راستا، چندی پیش مهدی عسگری – نایب رییس اول کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی – گفت: برآوردی که مرکز پژوهش های مجلس داشته است، این گونه نشان می دهد که حدود یک درصد از جمعیت شامل مالیات بر عایدی سرمایه می شوند ولی همان یک درصد صاحبان بیشترین سپرده های بانکی در کشور هستند، یعنی حدود 1.5 درصد جامعه بیش از 70 درصد سپرده های بانکی را در اختیار دارند.

از طرفی برخی دیگر از دارایی های سرمایه ای مانند سپرده های بانکی، انواع اوراق سرمایه ای و همچنین بازار سهام مشمول پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه نمی شود؛ چراکه این نوع سرمایه گذاری به صورت غیر مستقیم در فعالیت های اقتصادی مولد، شریک است.

ابعاد مختلف مالیات بر عایدی سرمایه

از سوی دیگر، اگر درآمد حاصل از این مالیات تا حدودی کسری بودجه دولت را پوشش دهد، می تواند باعث شود که دولت فعالیت های تورم زای خود به منظور جبران کسری بودجه مثل استقراض از بانک مرکزی را کاهش دهد.

همچنین، مالیات بر عایدی سرمایه می تواند سبب شود که دارایی های منجمد، بار دیگر به چرخه تولید بازگشته و به رشد اقتصادی، کمک کند. با این حال، پیامدهای مالیات بر عایدی سرمایه تنها به وجوه مثبت آن ختم نمی شود و برخی از کارشناسان، پیامدهایی منفی نیز برای این طرح متصور هستند.

به عنوان نمونه، مالیات بر عایدی سرمایه می تواند باعث تغییر رفتار سرمایه گذاران شود و سرمایه آنها را به سمت دارایی هایی مثل سهام بورس، سوق دهد. با وجود اینکه این اتفاق می تواند از جهاتی مثبت قلمداد شود، اما این نگرانی نیز وجود دارد که تزریق این منابع به بازارهای مالی باعث بی ثباتی آنها شود.

مهم ترین حوزه های مالیات بر عایدی سرمایه

مالیات بر عایدی مسکن: معروف ترین منبع مالیات بر عایدی سرمایه که امروزه توجه بیشتر افراد جامعه را به خود جلب کرده، مالیات بر عایدی مسکن است. اگر یک ملک زیر یک سال به فروش برسد؛ میزان مالیات آن 60 درصد از سود خواهد بود. اما در سال دوم 40 درصد از سود، در سال سوم 20 درصد از سود و در سال چهارم 10 درصد از سود و اگر بعد از پنج سال به فروش برسد پنج درصد از سود، میزان مالیات آن خواهد بود.

خودرو: نگهداری خودرو کمتر از یک سال شامل مالیات 30 درصد از فروش خواهد بود. اما اگر بین یک تا دو سال نگهداری شود 20 درصد است. اما بیش از دو سال نگهداری شود 10 درصد از سود و اگر بیش از سه سال نگهداری شود؛ معاف از مالیات عایدی سرمایه خواهد بود.

مالیات بر عایدی طلا و ارز: برای نگهداری طلا و ارز کمتر از یک سال مالیات 30 درصدی برای آن لحاظ خواهد شد. اما بین یک تا دو سال مالیات آن 20 درصد و اگر بیشتر از دو سال نگهداری شود 10 درصد مالیات بر آن تعلق خواهد گرفت.

اما شخص حقیقی که دارای بالای 18 سال باشد و میزان فروش آن معادل با 200 گرم طلا 18 عیار باشد معاف از مالیات بر سرمایه عایدی خواهد بود. البته برخورداری از این معافیت تا سقف مذکور است و شخص در پنج سال گذشته از این معافیت استفاده نکرده باشد. افرادی هم که کمتر از 2000 یورو داشته باشند که معادل 2400 دلار خواهد بود از پرداخت این مالیات معاف خواهند بود.

تصویب قانون مالیات بر عایدی سرمایه چه مزایایی دارد؟

بازارهای ایران همواره در معرض نوسانات مختلف هستند که بستر را برای ورود دلالان و افزایش بی رویه قیمت ها فراهم کرده است. تصویت قانون مالیات بر عایدی سرمایه در کوتاه مدت می تواند باعث کاهش تورم شود و التهابات بازار را کنترل کند. همچنین با توجه به سرمایه گذاری های قشر مرفه جامعه، اجرای اصولی این قانون می تواند در جهت کاهش اختلاف طبقاتی، شفافیت مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی نقش داشته باشد.

آیا نرخ تورم در طرح مالیات بر عایدی محاسبه می شود؟

در این رابطه اخیرا احسان خاندوزی – وزیر اقتصاد و دارایی – گفته که تورم و رشد سطح عمومی قیمت ها تاثیری بر این مالیات ندارند؛ زیرا رقم مالیات در این طرح، زمانی محاسبه می شود که تورم در آن سرمایه محاسبه و تعدیل شده باشد.

بنابراین هدف از اجرای مالیات بر عایدی سرمایه شامل موارد زیر می شود:

· جلوگیری از رشد بی وریه قیمت ها در بازارهای غیر مولد

· تبدیل کالاهای سرمایه ای به کالاهای مصرفی

· جلوگیری از فرار مالیاتی دارایی های مشمول مالیات

· یکپارچگی و بهبود ساختار نظام مالیاتی کشور

· کنترل سفته بازی در بازارهای غیر مولد

· حذف شکاف طبقاتی و توزیع عادلانه درآمد در بین گروه های مختلف جامعه

این طرح به کجا رسیده است؟

شورای نگهبان در خرداد 1402 این طرح را برای رفع ایرادات به مجلس بازگرداند، همچنین در کش و قوس مجلس و شورای نگهبان، فرآیند تایید طرح و تبدیل آن به قانون، توسط هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام، با برخی ایرادات روبرو شد و تا امروز بررسی رفع ایرادات این طرح بعد از بازگردانده شدن از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام، در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار نگرفته است.

البته شاید بتوان سال 1402 را به عنوان سال انتخابات مجلس، یکی از دلایل به تاخیر افتادن بررسی ایرادات این طرح در صحن علنی مجلس دانست.

در نهایت، کارشناسان توصیه می کنند که مجلس و دولت باید با کمک گرفتن از اهل فن، مزایا و معایب این طرح را به خوبی ارزیابی کرده و سپس برای تصویب آن تصمیم بگیرند.

217

خبرهای جدید از مالیات بر عایدی سرمایه