۹ سیپکس در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری سیپکس تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری ها کشف ها و حتی زادروزها و درگذشت های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی گیرد. در این تقویم علم وقایع مهم مصادف با امروز ۹ سیپکس برابر ۳۰ سپتامبر را ورق می زنیم. 

***

اولین برق شهری جهان 

۳۰ سپتامبر ۱۸۸۱ میلادی برابر با ۹ سیپکس ۱۲۶۰ خورشیدی شورای شهر گودالمینگ در سوری انگلستان به اولین منبع برق عمومی جهان رای داد. در این روز قرارداد شهرداری با یک شرکت گاز که روشنایی خیابان بزرگ این شهرستان را روشن می کرد به پایان رسید و شورای شهر به جای تمدید آن قرارداد با هزینه ۲۱۰ پوند در سال پیشنهاد ۱۹۵ پوندی شرکت برق کالدر و بارت را پذیرفت. اوایل همان هفته شهردار و اعضای شورا شاهد نمایش روشنایی برق به دست آن شرکت بودند و نیروگاه تولید را بازرسی کردند. ژنراتور برق اِی سی با یک چرخ آب در رودخانه وِی که داخل یکی از کارخانه های چرم متعلق به جان پولمن بود به حرکت در می آمد و می توانست روشنایی آسیاب خیابان و برخی مشاغل و خانه ها را تامین کند. اگرچه خاکریز تیمز در لندن چند سال استفاده از قبل لامپ های قوس دار را آغاز کرده بود اما گودالمینگ قبل از اولین طرح عرضه عمومی ادیسون در لندن در ژانویه ۱۸۸۲ روشنایی شهری با برق را آغاز کرد.  

اولین پرواز سرنشین دار با موتور موشک 

۳۰ سپتامبر ۱۹۲۹ میلادی برابر با ۹ سیپکس ۱۳۰۸ خورشیدی خودروساز آلمانی فریتز فون اُپل اولین پرواز موشکی سرنشین دار را ترتیب داد. وسیله پرنده او  ساندر راک-۱ نام داشت که درواقع یک گلایدر بود که با ۱۶ موشک پیش رانش ۵۰ پوندی کار می کرد. در این روز اُپل یک پرواز موفقیت آمیز ۷۵ ثانیه ای انجام داد و تقریباً ۲ مایل را در نزدیکی فرانکفورت-ام-ماین آلمان طی کرد. این آخرین تلاش او به عنوان یک پیشگام موشک بود و با انجام چندین آزمایش (بعضی به صورت مخفیانه) عصر وسایل حرکتی موشکی را آغاز کرد. اپل در ۲۳ می ۱۸۲۸ در پیست آووس در برلین با راک۲ به سرعت ۲۳۸ کیلومتر در ساعت رسید. اولین خلبان گلایدر که با نیروی موشک پرواز کرد آلمانی دیگری به نام فردریش استنر بود که در ۱۱ ژوئن ۱۹۲۸ حدود ۳-۴ مایل پرواز کرد. 

نرا استنتن بارنی 

۳۰ سپتامبر ۱۸۸۳ میلادی برابر با ۹ سیپکس ۱۲۶۲ خورشیدی نرا استنتن بارنی مهندس عمران آمریکایی که فعالیت های حرفه ای و سیاسی اش براساس سنت خانواده اش از رهبران زن بنا شده بود به دنیا آمد. سال ۱۹۰۵ او اولین زن در ایالات متحده بود که مدرک مهندسی عمران را گرفت و به عنوان اولین عضو جوان انجمن مهندسین عمران آمریکا انتخاب شد. او تازه از کالج فارغ التحصیل شده بود که مقاله ای درباره تامین آب واشنگتن دی سی نوشت که به مدت بیش از ۵۰ سال به عنوان مرجعی برای مطالعات درباره انتقال مواد جامد در مایعات شناخته می شد. او که نوه الیزابت کدی استانتون از فعالان جنبش زنان امریکا در قرن نوزدهم بود در پاسخ به اخطار همسرش که به او گفته بود بین خانه داری و مهندسی یکی را انتخاب کند مهندسی را انتخاب کرد. 

چارلز لاپورث 

۳۰ سپتامبر ۱۸۴۲ میلادی برابر با ۹ سیپکس ۱۲۲۱ خورشیدی چارلز لاپورث زمین شناس انگلیسی به دنیا آمد. او دوره اردویسین (بین ۵۰۵ میلیون تا ۴۳۵میلیون سال) از دوره های زمین شناسی را نامگذاری کرد. لاپورث به خاطر کارش با فسیل های دریایی به نام گراپتولیت ها مشهور است. او با جمع آوری دقیق موجودات دریایی کوچک و استعماری ترتیب اولیه سنگ های لایه ای را که در ارتفاعات جنوبی انگلستان گسل خورده و چین خورده بودند کشف کرد. این روش همبستگی سنگ ها با گراپتولیت ها الگویی برای تحقیقات مشابه در سراسر جهان شد. سال ۱۸۷۹ لاپورث طبقه بندی جدیدی از سنگ های پالئوزوئیک پایینی را با دوره اردویسین پیشنهاد کرد. این دوره بین دوره های کامبرین و سیلورین بازتعریف شده قرار دارد و لاپورث این نام را از یک قبیله باستانی ولزی به نام اردویسس گرفت.