لیست جرایم قابل گذشت در قانون جدید

گاهی اوقات فکر می کنیم هر جرمی که اتفاق می افتد، حتماً دادگاه و مجازات خاص خودش را دارد و دیگر راه برگشتی نیست. اما واقعیت اینه که بعضی از جرایم هستن که اگه شاکی رضایت بده، دیگه خبری از پیگیری قضایی نیست. این ها همون «جرایم قابل گذشت» هستند که توی قانون جدید مجازات اسلامی، لیستشون حسابی به درد می خوره و شناختنشون برای هر کسی لازمه.

اینکه بدونیم کدوم جرایم قابل گذشت هستن و کدوم نه، می تونه خیلی به کارمون بیاد. چه خودمون درگیر پرونده ای بشیم، چه بخوایم اطلاعات حقوقی مون رو بالا ببریم. اصلاً چه فرقی می کنه شاکی باشیم یا متهم، دونستن این موضوعات مثل یک چراغ راهنماست توی مسیر پر پیچ و خم قانون. در ادامه، قراره با هم دقیقاً بررسی کنیم که جرایم قابل گذشت چی هستن، چه مواردی رو شامل میشن و وقتی شاکی رضایت میده، چه اتفاقی برای پرونده میفته. پس بزن بریم تا تمام ریزه کاری هاش رو با یه لحن خودمونی یاد بگیریم.

جرم قابل گذشت چیست؟ تعاریف و مبانی قانونی

راستش رو بخواهید، همه ما ممکنه یک روزی با یک پرونده حقوقی سروکار پیدا کنیم، چه به عنوان شاکی و چه خدای ناکرده به عنوان متهم. یکی از مهم ترین چیزهایی که باید بدونیم، فرق بین جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت هست. این دو تا خیلی با هم فرق دارن و اگه ندونیم، ممکنه کلی دردسر بکشیم.

تعریف دقیق جرم قابل گذشت: یه نگاه خودمونی به ماده 100 قانون مجازات اسلامی

بذارید ساده تر بگم؛ جرم قابل گذشت یعنی چی؟ یعنی جرمی که اگه طرف مقابل (همون شاکی) بخواد پیگیری کنه، پرونده راه میفته و اگه همون شاکی از شکایتش بگذره و رضایت بده، دیگه اصلاً پرونده ای در کار نیست! یعنی از اولش انگار هیچ اتفاقی نیفتاده یا اگه هم افتاده باشه، دیگه پیگیری نمیشه. ماده ۱۰۰ قانون مجازات اسلامی هم دقیقاً همین رو میگه: «شروع و ادامه تعقیب و رسیدگی و اجرای مجازات منوط به شکایت شاکی و عدم گذشت وی است.»

فکر کنید یه نفر به شما توهین کرده. اگه شما بری شکایت کنی، دستگاه قضایی شروع به رسیدگی می کنه. اما اگه بعداً پشیمون بشی یا با اون فرد به توافق برسی و رضایت بدی، پرونده همونجا متوقف میشه. انگار که این جرم، یک جنبه خصوصی خیلی قوی داره و جنبه عمومی اش (یعنی اون بخشی که به کل جامعه مربوط میشه) خیلی ضعیفه یا اصلاً وجود نداره. یعنی دولت و جامعه میگن: اگه خود صاحب دعوا مشکل نداره، ما هم پیگیری نمی کنیم.

مبانی قانونی قابل گذشت بودن جرایم: اصل، بر غیرقابل گذشت بودنه!

حالا شاید از خودتون بپرسید که اصلاً چرا بعضی جرایم قابل گذشتن و بعضی نه؟ ماجرا از این قراره که توی قانون ما، اصل بر اینه که همه جرایم غیرقابل گذشت هستن! یعنی چی؟ یعنی اگه یه جرمی اتفاق بیفته، حتی اگه شاکی هم رضایت بده، دولت و جامعه خودشون رو صاحب حق می دونن و میگن این جرم به کل جامعه ضرر زده و ما باید پیگیری کنیم.

اما در این میان، قانونگذار یه سری استثنائات در نظر گرفته و گفته این چند قلم جرم، قابل گذشتن. این یعنی اگه جایی توی قانون صراحتاً گفته باشه که فلان جرم قابل گذشت هست، اون موقع می شه ازش گذشت. ماده ۱۰۳ قانون مجازات اسلامی هم همین رو میگه: «چنانچه قابل گذشت بودن جرمی در قانون تصریح نشده باشد، غیرقابل گذشت محسوب می شود؛ مگر اینکه از حق الناس بوده و شرعاً قابل گذشت باشد.»

شناخت این اصل خیلی مهمه. چون اگه ندونیم، ممکنه فکر کنیم برای هر جرمی می تونیم رضایت بدیم و پرونده بسته میشه، در حالی که اینطور نیست. پس باید حواسمون باشه که فقط مواردی قابل گذشت هستن که قانون خودش مشخص کرده باشه.

لیست کامل جرایم قابل گذشت در قانون جدید (ماده ۱۰۴ ق.م.ا و قوانین خاص)

خب، حالا که فهمیدیم جرم قابل گذشت یعنی چی و چه جوری مشخص میشه، وقتشه که بریم سراغ بخش اصلی ماجرا: لیست جرایم قابل گذشت در قانون جدید. این لیستی که قراره ببینیم، بر اساس ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی و یه سری قوانین دیگه تنظیم شده و سعی کردیم همه چیز رو به روز و کامل بهتون بگیم. دقت کنید که این لیست برای شماست تا یه دید کلی داشته باشید، اما اگه پرونده ای دارید، حتماً با یک وکیل مشورت کنید.

این جدول به شما کمک می کنه تا مصادیق جرایم قابل گذشت رو بهتر بشناسید:

ردیف	عنوان جرم	ماده قانونی مرتبط	شرح مختصر و شرایط قابل گذشت بودن
۱	جعل و تزویر در اسناد غیررسمی	ماده ۵۳۶ ق.م.ا (تعزیرات)	فقط در اسناد عادی و غیردولتی قابل گذشت است.
۲	سوء استفاده از ضعف نفس شخصی	ماده ۵۹۶ ق.م.ا (تعزیرات)	استفاده از سادگی یا نیاز افراد مسن، کودکان یا بیماران برای گرفتن مال یا سند.
۳	توهین ساده	ماده ۶۰۸ ق.م.ا (تعزیرات)	توهین هایی که شامل اتهام ناروا یا جرم جدی نیستند. توهین به مقامات در صورتی که مشدد نباشد.
۴	سقط جنین زن حامله به واسطه ضرب یا اذیت	ماده ۶۲۲ ق.م.ا (تعزیرات)	سقط جنین بر اثر ضرب و جرح؛ سقط جنین توسط خود زن یا پزشک غیرقابل گذشت است.
۵	امتناع از دادن طفلی که به او سپرده شده	ماده ۶۳۲ ق.م.ا (تعزیرات)	مثلاً یکی از والدین کودک را نزد خود نگه دارد و به دیگری ندهد.
۶	رها کردن طفل یا شخص ناتوان در محل خالی از سکنه	ماده ۶۳۳ ق.م.ا (تعزیرات)	رها کردن کسی که نمی تواند از خودش مراقبت کند.
۷	مزاحمت با تلفن یا دستگاه های مخابراتی	ماده ۶۴۱ ق.م.ا (تعزیرات)	مزاحمت های تلفنی یا پیامکی مکرر.
۸	تدلیس در نکاح	ماده ۶۴۷ ق.م.ا (تعزیرات)	فریب در ازدواج، مثلاً مخفی کردن عیب بزرگ.
۹	افشای اسرار مردم	ماده ۶۴۸ ق.م.ا (تعزیرات)	افشای اطلاعات شخصی که به خاطر شغل یا جایگاه خاصی به دست آمده است.
۱۰	اخذ نوشته یا سند یا امضا با جبر، قهر، اکراه یا تهدید	ماده ۶۶۸ ق.م.ا (تعزیرات)	گرفتن چیزی با زور یا ترساندن.
۱۱	تهدید به قتل یا ضررهای نفسی، شرفی، مالی یا افشای اسرار	ماده ۶۶۹ ق.م.ا (تعزیرات)	تهدید کردن کسی به انجام کارهای خلاف یا ضرر رساندن به او.
۱۲	سوء استفاده از سفید امضا یا سفید مهر	ماده ۶۷۳ ق.م.ا (تعزیرات)	پر کردن سند امضا یا مهر شده بدون اجازه صاحب آن.
۱۳	خیانت در امانت	ماده ۶۷۴ ق.م.ا (تعزیرات)	استفاده نادرست یا از بین بردن مالی که به امانت داده شده است.
۱۴	برخی از مصادیق تخریب	ماده ۶۷۶ و ۶۷۷ ق.م.ا (تعزیرات)	مانند تخریب اشیاء منقول یا غیرمنقول متعلق به دیگری (غیر دولتی).
۱۵	کشتن حیوان حلال گوشت دیگری یا حیوانات ممنوع الصید	ماده ۶۷۹ ق.م.ا (تعزیرات)	شکار غیرمجاز یا کشتن حیوان دیگران.
۱۶	اتلاف اسناد غیردولتی	ماده ۶۸۲ ق.م.ا (تعزیرات)	از بین بردن اسناد شخصی و غیردولتی. اتلاف اسناد دولتی غیرقابل گذشت است.
۱۷	چراندن محصول دیگری، تخریب نخلستان، تاکستان، باغ و…	ماده ۶۸۴ و ۶۸۵ ق.م.ا (تعزیرات)	خسارت زدن به محصولات کشاورزی یا باغات دیگران.
۱۸	تخریب زیست و منابع طبیعی و تصرف عدوانی در املاک خصوصی	ماده ۶۹۰ ق.م.ا (تعزیرات)	در صورتی که ملاک و اراضی متعلق به اشخاص خصوصی باشد.
۱۹	تصرف ملک دیگری به قهر و غلبه	ماده ۶۹۲ ق.م.ا (تعزیرات)	به زور و بدون اجازه وارد ملک کسی شدن و آن را تصرف کردن.
۲۰	تصرف عدوانی، مزاحمت یا ممانعت از حق (برای بار دوم)	ماده ۶۹۳ ق.م.ا (تعزیرات)	اگر قبلاً برای همین موضوع محکوم شده باشد و دوباره تکرار کند.
۲۱	ورود به منزل یا مسکن دیگری به عنف یا تهدید	ماده ۶۹۴ ق.م.ا (تعزیرات)	به زور یا با تهدید وارد خانه کسی شدن.
۲۲	افترا	ماده ۶۹۷ ق.م.ا (تعزیرات)	نسبت دادن جرمی به کسی که آن را انجام نداده است.
۲۳	نشر اکاذیب	ماده ۶۹۸ ق.م.ا (تعزیرات)	پخش کردن اخبار دروغ به قصد ضرر زدن. نشر اکاذیب رایانه ای غیرقابل گذشت است.
۲۴	افترای عملی	ماده ۶۹۹ ق.م.ا (تعزیرات)	با قرار دادن ابزار جرم در خانه کسی، او را متهم به جرمی کردن.
۲۵	هجو و انتشار هجویه	ماده ۷۰۰ ق.م.ا (تعزیرات)	نوشتن یا پخش کردن شعری که قصد تمسخر یا اهانت دارد.
۲۶	برخی از مصادیق تصادفات رانندگی	ماده ۷۱۶ و ۷۱۷ ق.م.ا (تعزیرات)	مانند صدمه بدنی غیر عمدی در صورت عدم تصادف منجر به فوت.
۲۷	هتک حیثیت رایانه ای	ماده ۷۴۴ ق.م.ا (تعزیرات)	مثلاً انتشار عکس یا فیلم خصوصی افراد در فضای مجازی.
۲۸	سرقت (با شرایط خاص)	مواد ۶۵۶، ۶۶۱، ۶۵۷، ۶۶۵ ق.م.ا (تعزیرات)	اگر ارزش مال دزدیده شده کمتر از ۲۰۰ میلیون ریال باشد و سارق سابقه کیفری موثر نداشته باشد.
۲۹	کلاهبرداری و جرایم در حکم کلاهبرداری (با شرایط خاص)	قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری	اگر مبلغ کلاهبرداری کمتر از یک میلیارد ریال باشد یا جرم بزه دیده داشته باشد (صرف نظر از مبلغ).
۳۰	جرایم درجه ۵ تا ۸ ارتکابی توسط افراد زیر ۱۸ سال	قانون مجازات اسلامی	در صورت داشتن بزه دیده، این جرایم برای اطفال و نوجوانان قابل گذشت محسوب می شود.
۳۱	حد قذف	قانون مجازات اسلامی	تهمت ناروای زنا یا لواط به کسی.
۳۲	جرایم تعزیری در باب دیات	قانون مجازات اسلامی	این جرایم که مجازاتشان عمدتاً پرداخت دیه است.
۳۳	سایر جرایم در قوانین خاص		مانند صدور چک بلامحل (ماده 12 قانون صدور چک)، ترک انفاق افراد واجب النفقه (ماده 53 قانون حمایت خانواده).

همونطور که توی جدول دیدید، لیست جرایم قابل گذشت در قانون جدید، موارد خیلی متنوعی رو شامل میشه. از جرم هایی که شاید به نظر کوچیک بیان تا جرم های مهم تری مثل سرقت یا کلاهبرداری که البته شرایط خاص خودشون رو برای قابل گذشت بودن دارن. این نکته آخر رو خوب حواستون باشه.

تأثیر گذشت شاکی خصوصی و پیامدهای آن

خب، حالا فرض کنیم یکی از این جرایم قابل گذشت که بالا گفتیم، اتفاق افتاده و شما هم شاکی هستید. یا خدای ناکرده شما متهم هستید. اینجا بحث «گذشت شاکی» پیش میاد. گذشت شاکی توی این نوع جرایم، یه جادوی قانونی داره که می تونه سرنوشت پرونده رو حسابی عوض کنه.

توقف تعقیب، رسیدگی و اجرای مجازات: مثلث طلایی گذشت!

اگه جرمی قابل گذشت باشه و شاکی هم رضایت بده، دقیقاً چه اتفاقی میفته؟ سه تا مرحله مهم توی یک پرونده کیفری داریم:

1. تعقیب: یعنی همون مرحله ای که دستگاه قضایی شروع می کنه به جمع آوری مدارک و شناسایی مجرم.
2. رسیدگی: مرحله ای که پرونده میره دادگاه و قاضی بررسی می کنه و حکم صادر می کنه.
3. اجرای مجازات: یعنی بعد از اینکه حکم صادر شد و قطعی شد، مجازات اجرا میشه (مثلاً زندان رفتن یا جریمه).

خبر خوب اینه که توی جرایم قابل گذشت، اگه شاکی در هر مرحله ای از این سه مرحله رضایت بده، کل روند متوقف میشه! یعنی اگه هنوز دنبال متهم می گشتن، دیگه نمی گردن. اگه پرونده توی دادگاه بود، دادگاه دیگه بهش رسیدگی نمی کنه. و اگه طرف داشت مجازات رو می گذروند، مجازاتش متوقف میشه. این واقعاً یک قدرت بزرگ دست شاکیه.

شرایط و نحوه گذشت: رضایت باید بی قید و شرط باشه!

گذشت کردن هم همین طور الکی نیست. یه سری اصول داره که باید رعایت بشه:

• صریح و بی قید و شرط: یعنی رضایت باید واضح و بدون هیچ اما و اگری باشه. مثلاً نمی تونید بگید اگه فلان کار رو بکنی، منم رضایت میدم.
• غیرقابل برگشت: وقتی رضایت دادی، دیگه دادی! نمی تونی بعداً پشیمون بشی و بگی نه، می خوام دوباره شکایت کنم. اینو حواستون باشه که گذشت، قابل رجوع نیست.
• به صورت کتبی: معمولاً رضایت باید کتبی باشه و توی مرجع قضایی ثبت بشه.

تفاوت گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت: دو روی یک سکه

حالا شاید بگید خب پس توی جرایم غیرقابل گذشت چی؟ اگه شاکی رضایت بده، هیچی نمیشه؟ چرا، میشه اما فرق داره:

• در جرایم قابل گذشت: با گذشت شاکی، هم دعوای خصوصی (که مربوط به ضرر و زیان خود شاکیه) و هم دعوای عمومی (که مربوط به نظم جامعه و مجازات توسط دولته) کلاً ساقط میشه. پرونده بایگانی میشه و دیگه پیگیری ای در کار نیست.
• در جرایم غیر قابل گذشت: اینجا جنبه عمومی جرم خیلی قویه. یعنی حتی اگه شاکی هم رضایت بده، دعوای خصوصی شاید حل بشه (مثلاً متهم خسارت رو جبران کنه)، اما جنبه عمومی جرم همچنان پیگیری میشه. البته رضایت شاکی می تونه یک نکته مثبت باشه و قاضی رو مجاب کنه که مجازات رو تخفیف بده، اما اصل جرم از بین نمیره.

خیلی مهمه که بدونیم در جرایم قابل گذشت، رضایت شاکی مثل یک کلید جادویی عمل می کنه که می تونه قفل پرونده رو به طور کامل باز کنه و همه چیز رو تمام شده بدونه، در حالی که در جرایم غیرقابل گذشت، این کلید فقط می تونه درها رو کمی نرم تر کنه، اما نمی تونه پرونده رو کاملاً ببنده.

بررسی موارد خاص و نکات کلیدی تکمیلی

تا اینجا حسابی با جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت آشنا شدیم. اما توی قانون، همیشه یه سری تبصره و مورد خاص هست که باید اونا رو هم بدونیم. این بخش بهتون کمک می کنه تا دید کامل تری نسبت به موضوع پیدا کنید.

گذشت در حدود، قصاص و دیات: داستان این ها کمی فرق داره!

قبلاً گفتیم تقسیم بندی جرایم به قابل گذشت و غیرقابل گذشت، بیشتر برای جرایم تعزیری صدق می کنه. اما خب جرایمی مثل حدود، قصاص و دیات چی؟ اینجا هم گذشت شاکی اثر داره، ولی کمی متفاوت:

قصاص و دیات: حق شخصی، با قدرت گذشت!

قصاص (مثل قصاص نفس یا قطع عضو) و دیات (جبران خسارت مالی بابت صدمات) در واقع حق خودِ بزه دیده یا خانواده اش هست. یعنی چی؟ یعنی اگه مثلاً خدای ناکرده قتلی اتفاق افتاده باشه، تصمیم نهایی برای قصاص با اولیای دم (خانواده مقتول) هست. اگه اونا رضایت بدن، قصاص انجام نمیشه و معمولاً به جای اون، دیه گرفته میشه یا حتی ممکنه کاملاً ببخشن.

پس، اینجا هم گذشت شاکی یا بزه دیده (یا وراثش) خیلی مؤثره و می تونه باعث ساقط شدن قصاص یا دیه بشه. اما یه نکته مهم رو فراموش نکنید:

• حتی اگه قصاص ساقط بشه، ممکنه مجرم از جنبه عمومی جرم (یعنی اون بخشی که مربوط به جامعه و دولت میشه) به مجازات هایی مثل حبس محکوم بشه. مثلاً در قتل عمد، اگه اولیای دم رضایت بدن، قاتل قصاص نمیشه ولی ممکنه به حبس ۳ تا ۱۰ سال محکوم بشه.

حدود: موارد خاصی که گذشت تأثیر داره!

حدود، مجازات هایی هستن که توی قرآن یا روایات مشخص شدن (مثل حد سرقت یا حد قذف). اینجا معمولاً گذشت شاکی خیلی اثر نداره، مگر در دو مورد خاص:

1. حد قذف: اگه کسی به دیگری تهمت زنا یا لواط بزنه (قذف)، شاکی می تونه از حق خودش بگذره و حد قذف ساقط میشه.
2. سرقت حدی: توی سرقت حدی (که شرایط خیلی خاص و پیچیده ای داره)، اگه قبل از اینکه جرم ثابت بشه، شاکی رضایت بده، حد ساقط میشه. اما اگه بعد از اثبات، رضایت بده، دیگه فایده ای نداره و حد اجرا میشه.

جرایم ارتکابی توسط افراد زیر ۱۸ سال: قانون هوای بچه ها رو داره!

قانون گذار برای نوجوانان و کودکان، حساب ویژه ای باز کرده. اگه یه نفر زیر ۱۸ سال جرمی رو انجام بده، حتی اگه اون جرم ذاتاً غیرقابل گذشت باشه، ممکنه قابل گذشت محسوب بشه!

ماجرا اینه که اگه جرم ارتکابی توسط افراد زیر ۱۸ سال، از جرایم تعزیری درجه ۵ تا ۸ باشه و شاکی هم داشته باشه، این جرم قابل گذشت محسوب میشه. یعنی چی؟ یعنی اگه شاکی رضایت بده، دیگه اون نوجوان یا کودک، تعقیب و مجازات نمیشه. این یه امتیاز ویژه برای بچه هاست تا اگه اشتباهی کردن، با گذشت شاکی بتونن فرصت دوباره ای برای جبران داشته باشن و مسیر زندگی شون خراب نشه.

امکان شکایت از جانب شخص محجور (فاقد اهلیت): وقتی خود شاکی نمی تونه شکایت کنه!

فرض کنید یک نفر که اهلیت قانونی نداره (مثلاً یک کودک، یک فرد دیوانه یا سفیه)، بزه دیده یک جرم قابل گذشت شده. خب، خودش که نمی تونه بره شکایت کنه! پس تکلیف چیه؟

توی این موارد، ولی (مثل پدر یا جد پدری) یا قیم اون شخص، می تونه از طرفش شکایت کنه. حالا اگه ولی یا قیمی در کار نباشه یا دسترسی بهشون نباشه، یا حتی خود ولی و قیم در جرم دخالت داشته باشن، اون موقع دادستان وارد عمل میشه. ماده ۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری میگه که دادستان می تونه یک قیم موقت تعیین کنه یا حتی خودش پرونده رو پیگیری کنه تا حقوق بزه دیده حفظ بشه.

حتی اگه بزه دیده به خاطر بیهوشی یا دلایل دیگه نتونه شکایت کنه، همین قواعد اجرا میشه. برای افراد سفیه (کسانی که در امور مالی خوب تصمیم نمی گیرن)، اگه جرم جنبه مالی داشته باشه، حتماً باید ولی یا قیم وارد بشن، اما اگه جنبه مالی نداشته باشه، خود سفیه هم می تونه شکایت کنه.

نهادهای تخفیفی که در جرایم قابل گذشت جاری نیستند: گذشت، خودش بزرگترین تخفیفه!

قانون برای تشویق مجرمین به اصلاح و بازگشت به جامعه، یه سری تسهیلات و نهادهای تخفیفی گذاشته (مثل معافیت از کیفر، نظام نیمه آزادی یا مجازات های جایگزین حبس). اما جالبه بدونید که این نهادها، توی جرایم قابل گذشت، اعمال نمیشن!

دلیلش هم خیلی واضحه: وقتی جرمی قابل گذشت باشه و شاکی هم رضایت بده، پرونده کلاً متوقف میشه. دیگه نیازی به این تخفیف ها نیست، چون اصلاً مجازاتی اجرا نمیشه که بخواد تخفیف پیدا کنه. در واقع، گذشت شاکی خودش بزرگترین و کامل ترین نوع تخفیفه که منجر به سقوط کامل پرونده میشه.

پس نهادهایی مثل:

• معافیت از کیفر (ماده ۳۹ قانون مجازات اسلامی)
• نظام نیمه آزادی
• اعمال مجازات های جایگزین حبس (در موارد اختیاری)
• بایگانی کردن پرونده (ماده ۸۰ آیین دادرسی کیفری)
• طرح پرونده به صورت شفاهی و بدون کیفر خواست (ماده ۸۶ آیین دادرسی کیفری)

توی جرایم قابل گذشت کاربرد ندارن، چون اصل پرونده با گذشت شاکی متوقف میشه. این ها بیشتر برای جرایم غیرقابل گذشت هستن که حتی با رضایت شاکی هم، جنبه عمومی جرم دنبال میشه و میشه از این تسهیلات برای تخفیف مجازات استفاده کرد.

آخرین تغییرات و اصلاحات مرتبط با قانون جدید: همیشه در جریان باشید!

قوانین، مثل خیلی چیزهای دیگه، ثابت نمی مونن و ممکنه با گذشت زمان تغییر کنن. مخصوصاً قانون مجازات اسلامی که هر از گاهی اصلاحات جدیدی پیدا می کنه. مثلاً در مورد لیست جرایم قابل گذشت در قانون جدید، سال های اخیر شاهد تغییراتی بوده ایم.

برای مثال، قبل از سال ۱۳۹۹، خیلی از مصادیق سرقت و کلاهبرداری که الان در شرایط خاص قابل گذشت هستن، اصلاً قابل گذشت نبودن. اما با «قانون کاهش مجازات حبس تعزیری» که در سال ۱۳۹۹ تصویب شد، دایره جرایم قابل گذشت کمی گسترده تر شد. این تغییرات با هدف کاهش جمعیت زندان ها و تشویق به سازش و صلح بین شاکی و متهم انجام شد.

همین طور، بحث جرایم رایانه ای هم که روز به روز بیشتر میشن، مورد توجه قانون گذار قرار گرفته. در حالی که قبلاً شاید کمتر اشاره ای به قابل گذشت بودن بعضی از این جرایم می شد، الان مثلاً «هتک حیثیت رایانه ای» (که توی ماده ۷۴۴ ق.م.ا اومده) یا برخی موارد کلاهبرداری رایانه ای (با شرایط خاص) قابل گذشت محسوب میشن.

این نشون میده که قانون زنده ست و با نیازهای جامعه تغییر می کنه. پس همیشه مهمه که اطلاعاتمون رو به روز نگه داریم. اگه پرونده ای دارید، حتماً آخرین قوانین و اصلاحات رو با کمک وکیل متخصص بررسی کنید.

به طور کلی، هر تغییری که در قوانین مربوط به جرایم و مجازات ها اتفاق میفته، می تونه لیست جرایم قابل گذشت در قانون جدید رو هم تحت تاثیر قرار بده. پس، برای اطمینان بیشتر، همیشه بهترین راه مراجعه به منابع قانونی معتبر و مشاوره با یک وکیل خبره هست.

نتیجه گیری

خب رفقا، تا اینجا کلی درباره لیست جرایم قابل گذشت در قانون جدید حرف زدیم و حسابی سر از کارشون درآوردیم. دیدید که دونستن این فرق ها چقدر می تونه توی مواجهه با مسائل حقوقی به درد بخور باشه. یاد گرفتیم که جرایم قابل گذشت اونایی هستن که اگه شاکی رضایت بده، دیگه آب از آب تکون نمی خوره و پرونده کلاً بسته میشه. این یعنی یه فرصت عالی برای حل و فصل مسائل بدون کشیدن به دادگاه و دردسرهای بعدیش.

ما با هم نگاهی به ماده ۱۰۰ و ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی انداختیم و لیست کاملی از این جرایم رو دیدیم، از توهین ساده و مزاحمت تلفنی گرفته تا بعضی موارد سرقت و کلاهبرداری که البته شرایط خاص خودشون رو دارن. همچنین فهمیدیم که گذشت شاکی نه تنها جلوی تعقیب و رسیدگی رو می گیره، بلکه اجرای مجازات رو هم متوقف می کنه. این ها نکات خیلی مهمی هستن که نباید دست کم گرفته بشن.

اما نکته آخری که از همه مهم تره: دنیای قانون و حقوق، دنیای پر از ریزه کاری و تبصره ست. حتی با اینکه ما سعی کردیم همه چیز رو با زبانی ساده و خودمونی بهتون بگیم، اما هیچ چیز جای یک مشاوره حقوقی تخصصی رو نمی گیره. اگه خدای ناکرده توی موقعیت حقوقی قرار گرفتید، یا حتی سوالات جزئی تر و خاص تری دارید، حتماً با یک وکیل یا مشاور حقوقی باتجربه مشورت کنید. اونا می تونن با توجه به شرایط دقیق پرونده شما، بهترین راهنمایی رو بهتون ارائه بدن و نذارن حق و حقوقتون ضایع بشه. پس همیشه هوشیار باشید و اگه لازم شد، از متخصصین کمک بگیرید.